Wij willen karakteristieke stads- en dorpsgezichten en cultureel erfgoed behouden. Tevens willen wij de huidige functie als cultuurhistorische centra van diverse (rijks)monumenten, zoals watertoren en molen, behouden. Daarnaast willen wij het archeologisch erfgoed beter in beeld brengen en zo mogelijk het archeologiebeleid aanscherpen.

Archeologiebeleid
Als gevolg van het verdrag van Malta hebben wij beleid voor het behoud van de archeologie in de bodem.

Project Leemten in Kennis
Voor het opstellen van bestemmingsplannen en de uitvoering van projecten brengen wij de leemten in kennis verder in beeld. In 2015 is voor elf locaties historisch onderzoek uitgevoerd. Daarna zijn in 2015 voor tien van deze locaties uitgebreide bureauonderzoeken uitgevoerd. Voor drie locaties is in 2015 veldwerk opgedragen. In 2016 is een vierde locatie opgedragen en in 2017 een vijfde. De rapportages van de locaties Zaamslag Aendijke en Zandstraat Sint Janscapelle zijn in 2017 opgeleverd. De onderzoeken Zaamslag Tempel en Hoek Noorddijk verwachten wij in 2018. Het onderzoek Zaamslag Steenhoogte werd in 2017 opgedragen en gestart. Afhankelijk van de beschikbare middelen plannen wij de uitvoering van de deelprojecten voor de komende jaren.
Na uitvoering van de deelprojecten evalueren en herzien wij het archeologiebeleid en
vereenvoudigen het waar mogelijk. Hiermee houden we rekening met de invoering van de nieuwe Omgevingswet.

Update Vrijstellingenkaart Archeologie
Op aanvraag van en in samenwerking met grote ontwikkelaars in de gemeente werd de vrijstellingenkaart Archeologie herzien. Het resultaat is dat ruim 500 hectare dieper of volledig werd vrijgesteld.

Plan van Aanpak Realisatievondsten en Plan van Aanpak Waarneming
Op basis van de Erfgoedwet dienen waarnemingen gemeld te worden bij de Minister. In de praktijk betekent dit ongewenste vertraging van projecten. De gemeente voorziet in een Plan van Aanpak waardoor binnen 24 uur een waarneming opgevolgd wordt door een archeoloog. Op die manier voorkomen we vertraging.

Publiekswerking Archeologie
Archeologie is van iedereen. Nieuwe ontdekkingen maken we aan de burgers kenbaar. Wij doen dit door lezingen te geven en informatie te delen. Daarbij maken we gebruik van social media. Ook laten we burgers deelnemen aan onderzoeken. In 2017 hebben de vrijwilligers van de Archeologische Werkgemeenschap Nederland, de Heemkundige Vereniging Terneuzen en de Werkgroep Archeologie Hulst meegedaan aan veldonderzoeken aan meerdere projecten in het kader van het gemeentelijk project Leemten in Kennis. Op de Facebookpagina van de gemeente roepen we de burger op tot deelname aan projecten en maken we resultaten kenbaar.

Zeeuws-Vlaamse samenwerking
De gemeente en de buurgemeenten hebben er baat bij om informatie uit te wisselen op het gebied van archeologische resten en samen te werken op het gebied van beleid en publiekswerking. In 2016 werd daartoe een start gemaakt en in 2017 werd dit verder gezet. In 2018 zal deze samenwerking meer vorm krijgen.

In 2017 werd op het gebied van uniforme planregels in de bestemmingsplannen resultaat geboekt. Dit betekent dat op het gebied van archeologische waarden met dezelfde dubbelbestemmingen en planregels wordt gewerkt in de drie Zeeuws-Vlaamse gemeenten. De burger en ontwikkelaars hebben daar direct baat bij.

Cultuurhistorische waarden in bestemmingsplannen
Wij zijn verplicht in nieuwe bestemmingsplannen aandacht te besteden aan cultuurhistorie. Daarbij gaat het niet alleen om objecten als monumentale panden, maar nadrukkelijk ook om bijvoorbeeld landschappelijke elementen. Wij hebben een Cultuurhistorische Waardenkaart gemaakt op basis van een inventarisatie van de Provincie Zeeland en in overleg met betrokken organisaties. Op deze kaart is informatie over cultuurhistorisch waardevolle elementen gecombineerd met ontwikkelingsstrategie uit de Structuurvisie 2025.

Per bestemmingsplan besluiten wij in hoeverre cultuurhistorische elementen beschermd worden of mogelijkheid bieden tot (nieuwe) ontwikkeling.

Instandhoudingssubsidie gemeentelijke monumenten
Evenals in voorgaande jaren hebben wij ook in 2017 weer gelden beschikbaar gesteld voor het in stand houden van gemeentelijke monumenten. Voor dit jaar was een subsidie van € 40.000 beschikbaar. Van dit budget is ca. € 25.000 beschikbaar gesteld aan elf eigenaren.

Daarnaast heeft de raad in haar vergadering van 28 september 2017 besloten om onder voorwaarden een bijdrage van € 200.000 beschikbaar te stellen voor de kosten van het behoud van de cultuurhistorisch waardevolle Cuyperskerk te Sas van Gent.

OpenMonumentenDag
Ook in 2017 hebben wij meegewerkt aan het organiseren van de Open Monumentendag. Door deze dag te promoten en de activiteiten te ondersteunen werd de dag een succes. Wij constateerden dat dit jaar de extra inzet van onze vrijwilligers werd gewaardeerd en zijn vruchten heeft afgeworpen; er is meer animo voor de Open Monumentendag. In 2017 hebben we een bijzondere bijeenkomst belegd om de vrijwilligers te bedanken. Tot slot zijn er formats voor een boekje ontwikkeld die jaarlijks hergebruikt kunnen worden ter promotie van de Open Monumentendag, waardoor het werk voor de vrijwilligers makkelijker wordt gemaakt.