Wij willen kwaliteitsverbetering binnen bestaand bebouwd gebied, zowel met betrekking tot de woningvoorraad als de woonomgeving. Tevens willen wij de woonbeleving en de identiteit van de afzonderlijke kernen versterken. Daarnaast willen wij verduurzaming van de bestaande en nieuwe woningen door meer energiebesparende maatregelen en duurzame energie te stimuleren.

Regionale Woonvisie
Belangrijke thema’s binnen de in 2014 vastgestelde Woonvisie Zeeuws-Vlaanderen zijn:

• tegemoetkomen aan de wensen van de uiteenlopende groepen woonconsumenten;
• overschotten en tekorten op de woningmarkt;
• stimuleren van de doorstroming op de woningmarkt bevorderen;
• tegengaan van negatieve waardeontwikkeling.

De concrete vertaling van deze regionale thema’s op gemeentelijk niveau vindt onder meer plaats via prestatieafspraken met de corporaties. Zij vormen van oudsher belangrijke volkshuisvestelijke partners. De prestatieafspraken worden jaarlijks geactualiseerd. Ook in 2017 stelden wij deze opnieuw vast (zie ook uitvoeringsprogramma’s wonen onder f).

Wonen gemeente Terneuzen
Het in 2014 vastgesteld Uitvoeringsprogramma Wonen gemeente Terneuzen behelst een overzicht van volkshuisvestelijke activiteiten waar wij de komende jaren uitvoering aan geven. Dit programma is voorzien van een meerjarenplanning. In 2017 is onder meer, op basis van dit programma, aan de volgende activiteiten uitvoering gegeven:

a) Provinciale Impuls Wonen (PIW)
Ook in 2017 heeft de provincie deze regeling voortgezet. Het betreft de 6e ronde op basis waarvan de provincie subsidie verstrekt voor o.a. het terugbrengen van de woningvoorraad en/of het saneren van rotte plekken’’ om hiermee een kwaliteitsimpuls te geven aan de bebouwde omgeving. In 2017 is in onze gemeente in totaal voor € 55.000 aan subsidie toegezegd.

b) Stimuleringslening Duurzame Particuliere Woningverbetering (DPW)
Het succes van de DPW-regeling (lening) is in 2017 voortgezet. Leningen worden, onder voorwaarden, verstrekt om bij te dragen aan de doelstelling van de regeling: het energiezuiniger maken/verduurzamen van de woning, het opheffen van bouwkundige gebreken en het levensloopbestendig maken van de woning.  

In 2017 zijn voor in totaal voor ruim € 100.000 aan leningen toegezegd.

c) Project KLUS
In het project KLUS spreken wij eigenaren van de panden met veel achterstallig onderhoud aan om hun pand op te knappen. Klus is inmiddels zijn 6e jaar in gegaan. In tegenstelling tot eerdere jaren is er in 2017 minder aandacht besteed aan dit project. Dit betekent dat lopende dossiers worden afgehandeld, maar geen nieuwe meer werden opgepakt.

d) Woningbouwplanning
De regionale woningmarktafspraken met de provincie (op basis van bevolkingsprognoses) dateren van 2013. Krimp noodzaakt ons tot het bouwen van minder woningen. De totale capaciteit van bestaande bouwinitiatieven was (veel) meer dan dat er gebouwd mag worden. Bij de actualisatie in 2014 van onze planningslijst is de bouwcapaciteit verminderd. Hiermee voldoen wij beter aan de regionale woningbouwafspraken. In de tweede helft van 2015 zijn op initiatief van de gemeente Terneuzen gesprekken opgestart met als doel de woningbouwplanningssystematiek te herzien. Hierbij zijn de buurgemeenten en de provincie gesprekspartner. Wij zijn in 2016 gekomen tot flexibelere afspraken waarbij gemeenten meer autonome bevoegdheden krijgen aangaande bouw- en sloopopgaven. De drie Zeeuws Vlaamse gemeenten stelden in het najaar van 2016 de systematiek vast. Aan de hand van de recentste (en steeds gewijzigde) prognoses herijkt de provincie de regionale woningmarktafspraken op basis waarvan de bouwcapaciteit wordt bepaald of bijgesteld. inmiddels hebben de drie Zeeuws Vlaamse gemeenten in februari 2018 de Regionale Woningmarktafspraken 2016-2025 vastgesteld en de provincie gevraagd hiermee akkoord te gaan.

e) Prestatieafspraken met corporaties
Per 1 juli 2015 is de herziene Woningwet vastgesteld. Dat houdt o.a. in dat de corporaties jaarlijks aan een aantal verplichtingen dienen te voldoen, maar vooral dat ze zich met hun kerntaken dienen bezig te houden. Zij moeten o.a. jaarlijks voor 1 juli een bod uitbrengen op het gemeentelijk volkshuisvestelijk beleid (woonvisie). Dat was in 2016 voor het eerst aan de orde. Vervolgens worden op basis van de biedingen van de corporaties jaarlijks in december prestatieafspraken voor het volgend jaar gemaakt. In december 2016 zijn de afspraken voor het jaar 2017 door partijen (ook huurdersvertegenwoordiging corporaties) bekrachtigd. Het voor de eerste maken van afspraken op basis van de nieuwe Woningwet was voor alle partijen nieuw. Er is gezocht naar een opzet waarbij naar de toekomst toe de afspraken verder kunnen worden verfijnd, verdiept en verbreed.  De afspraken over 2017 hadden een nog wat algemeen karakter, maar geven vooral een intentie weer hoe we met elkaar om willen gaan. Naast inhoudelijke (o.a. samenwerking gatenkaas, aanpak particuliere woningvoorraad naar een realistische woningbouwproductie), zijn er ook procesafspraken (o.a. huisvesting statushouders) gemaakt. Aan de afspraken is voldaan.      
In 2017 zijn afspraken gemaakt voor het jaar 2018. Daarbij zijn in gezamenlijkheid de afspraken verbreed en verdiept door het benoemen en uitwerken van enkele thema's.

ISV/stads- en dorpsvernieuwing
De subsidietrajecten ISV-I en II zijn afgerond. Het ISV-III budget oormerkten wij voor de herstructurering van de wijk Lievenspolder in Terneuzen. De werkzaamheden zijn in volle gang en de afronding vindt naar verwachting in 2018 plaats.

Grootschalige projecten stedelijke vernieuwing
Een grootschalig project op het gebied van stedelijke vernieuwing is het Masterplan Axelse Dam.

Masterplan Axelse Dam
Wij voeren het Masterplan Axelse Dam. De locatie Schuttershof is gerealiseerd. Voor de Kop van de Noordstraat zijn twee plannen opgesteld voor de bouw van appartementen, bibliotheek, commerciële ruimten en openbare infra.

In 2017 is gestart met de bouw van het winkelcentrum en de appartementen op de locatie Kennedylaan West Terneuzen.

Voor de locatie Beurtvaartkade is eind vorig jaar besloten grond te verkopen aan de bouwcombinatie Sprangers/Cordeel voor de bouw van een woontoren met een hotel.

Omdat in 2017 nog geen definitieve duidelijkheid bestond over de haalbaarheid van de plannen voor de Kop van de Noordstraat, zijn de plannen voor een herinrichting van de Axelsedam, als verbindend gebied, op een laag pitje gezet.

Herstructurering diverse kernen
In het coalitieakkoord ‘Samen Verder’ zijn vier kernen benoemd die speciale aandacht nodig hebben. Het gaat hier om: Philippine, Sas van Gent, Axel en Terneuzen. Voor elk van deze kernen zoeken wij apart naar maatwerk, echter zonder daarbij mogelijke overeenkomsten over het hoofd te zien. Per kern zijn de problemen verschillend en daarmee de aanpak en de oplossing ook. De oplossingen stemmen wij in elk geval af op de toekomstige bevolkingssamenstelling. Daarbij richten wij ons op het tegengaan van verpaupering en streven wij naar instandhouding en verbetering van de leefbaarheid van de kernen en de wijken. Waar nodig maken wij op maat structuurvisies. Deze dienen als bindmiddel tussen de verschillende projecten. Daarbij valt te denken aan een centrumplan voor Axel en een pilot voor een omgevingsvisie voor Sas van Gent. De pilot voor een omgevingsvisie voor Sas van Gent is in 2017 opgestart.

Grootschalige woonopgave
De volgende werken vroegen ook afgelopen jaar inzet op het terrein van wonen:

• Othene-Zuid;
• Plan Buitenweg Axel;
• Pattistpark (voormalige locatie Ter Schorre);
• Herontwikkeling Lievenspolder (in uitvoering);
• Nieuwstraat-Zuid Terneuzen (Besluitvorming opzet was in november 2016.  In 2017 verdere contractvorming met Clavis en Zeeuwse Gronden. In 2018 volgt realisatie van het project);
• Bellamystraat Terneuzen;
• Projecten Kop van de Noordstraat. Dit betreft plannen voor appartementen, horeca en bibliotheek (De Kampanje) en het project van Impact Vastgoed (appartementen en commerciële ruimte) op de voormalige locatie Naeye-Verstraten. De procedures voor deze projecten staan gepland voor 2018, zodat in 2019 gestart kan worden met de bouw.

Verduurzaming van bestaande woningen en nieuwbouw
Wij adviseren, stimuleren en motiveren energiebesparende maatregelen, duurzame energie en duurzame bouwmaterialen bij initiatieven vanuit de markt en bij particulieren. Waar wij zelf opdrachtgever zijn, trachten wij duurzaam bouwen in een zo vroeg mogelijk stadium in het bouwproces door te voeren. Duurzame energie, zoals zonnepanelen en bodemenergiesystemen, stimuleren wij.

Ter uitvoering van het SER energieakkoord vroegen de Zeeuwse gemeenten gezamenlijk een financiële bijdrage aan bij de VNG voor de periode 2014-2016. Het budget is bestemd voor de vorming of doorontwikkeling van regionale allianties tussen gemeente, maatschappelijke organisaties (bijv. burgerinitiatieven) en bedrijfsleven voor lokale en regionale energiebesparing en duurzame energieopwekking. Dit is gericht op de bestaande particuliere woningen.

Wij organiseerden samen met de Provincie Zeeland en de Zeeuwse Milieufederatie diverse voorlichtingsbijeenkomsten ter stimulering van de aanschaf van zonnepanelen (Het Zoneffect), het gebruik van warmtepompen (het Warmte-effect) en de toepassing van spouwmuurisolatie in bestaande woningen. Dit is in 2017 verdergezet.

www.duurzaambouwloket.nl
Vanaf oktober 2015 beschikt de gemeente Terneuzen over een digitaal informatieloket voor duurzaam bouwen en energiebesparende maatregelen bij particuliere woningen: www.duurzaambouwloket.nl. Op deze website staan alle beschikbare subsidies en leningen overzichtelijk bij elkaar.

Dit informatieloket is een verplichte voorwaarde voor de financiële bijdrage die de Zeeuwse gemeenten ontvingen van de VNG voor de uitvoering van het SER Energieakkoord.
Wij zetten het Duurzaam Bouwloket van de gemeente Terneuzen ook in als digitaal loket voor de stimulering van stads- en dorpsvernieuwing. Dit voor de periode 2015-2017.

Particuliere woningeigenaren kunnen op deze website terecht voor detailinformatie over:

• energiebesparende maatregelen (zoals spouwmuurisolatie, dak- en vloerisolatie);
• duurzame energieopties (zoals zonnepanelen, zonneboilers, warmtepompen, bodemenergie)

• duurzame bouwmaterialen.

Het Duurzaam Bouwloket beschikt over een gratis onafhankelijke en deskundige helpdesk. Deze helpt onze inwoners met vragen waarvoor ze niet direct de informatie op de website vinden. Dit geldt ook voor heel specifieke bouwtechnische vragen. Voor mensen die niet beschikken over internet is er de telefonische helpdesk.
Duurzaam Bouwloket kan particulieren ook helpen bij het (digitaal) aanvragen van subsidies en leningen.
Duurzaam Bouwloket biedt de mogelijkheid om vraag en aanbod op lokale schaal met elkaar te verbinden. Dit betekent dat bedrijven uit de regio, met de noodzakelijke kwalificaties, zichtbaar zijn op de website en de mogelijkheid hebben acties en aanbiedingen te plaatsen. In principe kan ieder bedrijf tegen betaling van een kleine bijdrage onder deze voorwaarden zich aanmelden voor vermelding op de website.

Welstandstoezicht
Welstand kan een kwaliteitsverhogende bijdrage leveren aan de totstandkoming van plannen voor (omvangrijke) ruimtelijke ingrepen. In 2013 hebben wij de Welstandsnota omgezet naar een Excessenregeling. Hiermee bewaken wij de ondergrens van ruimtelijke kwaliteit. De Excessenregeling over het jaar 2016 is geëvalueerd. Wij legden deze in maart 2017 aan de gemeenteraad voor als onderdeel van de KLUS-evaluatie. Een aanpassing ervan is niet noodzakelijk gebleken. Wij evalueren jaarlijks de excessenregeling.

Aanpak braakliggende terreinen
Onderdeel van het stappenplan ‘Gatenkaas’ voor braakliggende terreinen, is een quick-scan waarin wij onder meer noodzaak, urgentie, speelruimte en mogelijkheden tot samenwerking beoordelen. Er is keuze uit vier strategieën om de impasse, waardoor het terrein braak ligt, op te heffen. Hierbij trachten wij om meerdere braakliggende terreinen binnen een kern in samenhang op te pakken. Dit om mogelijkheden tot gebruik of bouwen beter op elkaar af te stemmen. In 2016 werkten wij plannen uit voor het gezamenlijk met Woongoed inrichten en beheren van gemeentelijke terreinen die Woongoed pacht.

Wij werkten voor drie concrete locaties plannen uit. In 2017 hebben we de inrichting van een perceel aan de Ravelijnstraat in Philippine uitgevoerd. Twee percelen in Terneuzen en Sas van Gent worden in 2018 ingericht.

Woonwagencentra
In de notitie ‘Integratie door transformatie’ is het woonwagenbeleid gericht op een (verdere) integratie van woonwagenbewoners in onze samenleving met behoud van hun specifieke wooncultuur. Hierbij hebben wij de volgende doelstellingen geformuleerd:

• Ontwikkeling woonwagencentra tot een reguliere woonwijk. Voorbeelden hiervan zijn plan Vissersverkorting in Westdorpe en Liniehof in Axel.
• Stimulering eigen woonwagenbezit door het te koop aanbieden van standplaatsen. De opbrengst van verkoop van woonwagenstandplaatsen in 2017 bedroeg €79.000.
• 25% huurwoonwagens/standplaatsen voor sociale doelgroep.
• Onderzoek naar nadere mogelijkheden stimulering eigen woonwagenbezit. Wij geven de bewoners van een huurwoonwagen de mogelijkheid om zowel de standplaats als de huurwoonwagen aan te kopen.
• Stimuleren grondgebonden woonvorm. De verkoop van standplaatsen geeft hier een impuls aan.