Balans per 31 december 2017 | |||||
ACTIVA | 31-12-2017 | 31-12-2016 | PASSIVA | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
Vaste activa | Vaste passiva | ||||
Immateriële vaste activa | 911.704 | 744.490 | Eigen vermogen | 44.030.097 | 38.215.898 |
Bijdragen aan activa in eigendom van derden | 911.704 | 744.490 | Algemene reserve | 12.903.091 | 12.200.983 |
Bestemmingsreserves | 27.074.338 | 24.750.517 | |||
Gerealiseerde resultaat | 4.052.667 | 1.264.399 | |||
Materiële vaste activa | 198.058.471 | 200.585.428 | Voorzieningen | 6.887.970 | 6.140.953 |
Investeringen met economisch nut: | voor verplichtingen, verliezen en risico's | 6.106.831 | 5.524.429 | ||
- gronden uitgegeven in erfpacht | 354.926 | 354.926 | van derden verkregen middelen die specifiek besteed moet worden | 781.138 | 616.524 |
- overige investeringen met een economisch nut | 113.578.225 | 116.644.883 | |||
Invest.met econ.nut, waarvoor een heffing kan worden geheven | 40.947.372 | 41.081.663 | |||
Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut | 43.177.948 | 42.503.956 | |||
Financiële vaste activa | 1.631.871 | 1.517.989 | Vaste schulden > 1 jaar | 164.188.634 | 177.205.475 |
Overige langlopende leningen | 963.729 | 849.847 | Onderhandse leningen van: | ||
Overige uitzettingen > 1 jaar | 668.142 | 668.142 | - binnenlandse banken en overige financiële instellingen | 164.188.634 | 177.205.475 |
Totaal vaste activa | 200.602.046 | 202.847.907 | Totaal vaste passiva | 215.106.701 | 221.562.327 |
Vlottende activa | Vlottende passiva | ||||
Voorraden | 10.630.685 | 10.471.389 | Netto vlottende schulden < 1 jaar | 8.113.197 | 9.501.461 |
Grond- en hulpstoffen | - | - | Banksaldi | - | - |
Onderhanden werk, waaronder gronden in exploitatie | 10.630.685 | 10.471.389 | Overige schulden | 8.113.197 | 9.501.461 |
Uitzettingen < 1jaar | 13.568.642 | 22.352.357 | Overlopende passiva | 7.411.683 | 8.731.205 |
- vorderingen op openbare lichamen | 5.725.320 | 6.159.661 | Nog te betalen bedragen | 6.099.975 | 6.719.144 |
- rekening-courantverhouding met het Rijk | 2.470.000 | 9.625.911 | Ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een | ||
- overige vorderingen | 5.373.322 | 6.566.785 | specifiek bestedingsdoel van: | ||
- het Rijk | 469.973 | 376.403 | |||
Liquide middelen | 216.459 | 119.088 | - overige Nederlandse overheidslichamen | 354.926 | 1.253.709 |
- kassaldi | 23.411 | 13.412 | Overige vooruitontvangen bedragen | 486.808 | 381.950 |
- banksaldi | 193.048 | 105.676 | |||
Overlopende activa | 5.613.747 | 4.004.251 | |||
- overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen | 5.613.747 | 4.004.251 | |||
Totaal vlottende activa | 30.029.533 | 36.947.085 | Totaal vlottende passiva | 15.524.880 | 18.232.667 |
Totaal generaal | 230.631.579 | 239.794.992 | Totaal generaal | 230.631.579 | 239.794.992 |
Recht verliescompensatie krachtens de Wet op de Vennootschapsbelasitng 1969 | - | - | Gewaarborgde geldleningen | 131.304.841 | 135.617.535 |
Toelichting op de balans
Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV)
De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de verslagleggingsvoorschriften van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de verordening ex artikel 212 Gemeentewet. Hierin stelde de gemeenteraad op 15 december 2016 de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede de regels voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie vast.
Voor investeringen van voor 1 januari 2004 (invoeringsdatum BBV) blijven de tot dan toe gehanteerde methodes gehandhaafd. Uitzonderingen hierop zijn de investeringen met betrekking tot rioleringswerken en onderwijshuisvesting. Daarvan zijn de afschrijvingstermijnen aangepast.
Tot slot nemen wij aan de actiefzijde van de balans (buiten de balanstelling) het bedrag op waarvan het recht bestaat op verliescompensatie krachtens de Wet op de Vennootschapsbelasting 1969.
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij betreffende balansposten anders is vermeld, nemen wij de activa en passiva op tegen nominale waarden. De waarderingsgrondslagen per balansonderdeel lichten wij in het vervolg van deze jaarrekening toe.
De baten en lasten rekenen wij toe aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten nemen wij slechts op voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, nemen wij in acht indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend waren. Baten en lasten, waaronder ook begrepen heffing van de vennootschapsbelasting, worden daarbij verantwoord tot hun brutobedrag.
De leges omgevingsvergunningen verantwoorden wij in het jaar van de aanvraag of als de aanvraag per balansdatum nog in behandeling is, naar rato van de uitgevoerde werkzaamheden met betrekking tot deze aanvraag.
Dividendopbrengsten van deelnemingen verantwoorden wij als baten op het moment waarop het dividend betaalbaar wordt gesteld.
In de jaarrekening is de algemene uitkering opgenomen volgens de in 2017 laatste gepubliceerde accresmededeling (septembercirculaire 2017). Bij de verwerking van de algemene uitkering is uitgegaan van de beschikking van 30 november 2017 (betaalmaand twaalf).
Personeelslasten rekenen wij in principe toe aan het dienstjaar waarop ze betrekking hebben. Uitzondering hierop is de ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden.
Persoonsgebonden budgetten (PGB) Jeugd en Wmo
De PGB’s zijn in de jaarrekening 2017 opgenomen volgens de projectbrief Rechtmatigheid 2017 van de SVB dd. 18 maart 2018.
Eigen bijdrage Centraal Administratie Kantoor (CAK)
De wetgever heeft bepaald dat het CAK de berekening, oplegging en incasso van de eigen bijdragen in het kader van de Wmo uitvoert. Als gevolg van privacy redenen hebben de gemeenten niet direct inzicht in de individueel door het CAK berekende eigen bijdrage van de cliënt en kunnen daarom de juistheid en volledigheid van de eigen bijdrage niet vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdrage door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdrage geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat door de gemeente geen zekerheden over omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen krijgen.
Toelichting op de balans per 31 december 2017
(postgewijs)
Activa
Vaste activa
De vaste activa waarderen wij op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met de afschrijvingen. Waardering geschiedt in beginsel volgens de bruto-methode. Uitzonderingen hierop zijn bijdragen van derden die in directe relatie staan met het actief. Deze brengen wij direct in mindering als bijdrage. Evenals gevormde reserves voor investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Deze verwerken wij als afwaardering.
Afschrijving vindt plaats tegen een vast percentage van de aanschaffingswaarde (lineair). Bij bepaling van dit percentage zijn de daarvoor geldende voorschriften in acht genomen.
Bij enkele activa vindt afschrijving plaats op annuïteitenbasis, omdat wij hiermee een gelijkmatiger verdeling van de kapitaallasten over de gehele levensduur verkrijgen (investeringen Vliegende Vaart, aanschaf woonwagens en enkele rioleringswerken). De hoofdlijn is dat wij in het investeringsjaar naar rato over het boekjaar afschrijven.
De rente is verdeeld over de programma’s op basis van de boekwaarde van de vaste activa aan het begin van het dienstjaar met behulp van het geactualiseerde omslagpercentage. Voor enkele activaposten passen wij een vast percentage toe.
Immateriële vaste activa | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
Bijdragen aan activa in eigendom van derden | 911.704 | 744.490 |
TOTAAL | 911.704 | 744.490 |
Bijdragen aan activa in eigendom van derden worden geactiveerd indien aan de volgende vereisten is voldaan:
- Er is sprake van een investering door een derde.
- De investering draagt bij aan de publieke taak.
- De derde heeft zich verplicht tot het daadwerkelijk investeren op een wijze zoals is overeengekomen.
- De bijdrage kan door de gemeente worden teruggevorderd, indien de derde in gebreke blijft of de gemeente anders recht kan doen gelden op de activa die samenhangen met de investering.
Op de geactiveerde bijdragen aan activa in eigendom van derden wordt afgeschreven, waarbij de afschrijvingsduur maximaal gelijk is aan de verwachte gebruiksduur van de activa waarvoor de bijdrage aan derden wordt verstrekt.
De bijdragen aan activa in eigendom van derden zijn gewaardeerd tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met de afschrijvingen.
De bijdragen aan activa in eigendom van derden betreft bijdragen aan diverse sportverenigingen en stichtingen.
In 2017 is dit uitgebreid met een bijdrage van € 212.500 aan de voetbalvereniging Terneuzen voor een kunstgrasveld.
Bijdrage aan activa in eigendom van derden | 31-12-2017 |
---|---|
Verbouw kerk Westdorpe | 345.903 |
Kunstgrasveld voetbalacc.Hoek | 116.952 |
Verlichting voetbalacc.Tern.Boys | 25.875 |
Kunstgrasveld voetbalacc.Terneuzen | 206.153 |
Jeugdhonk Gregoriuscentrum | 9.000 |
Kunstgrasveld hockeyveld Olympia | 70.063 |
Kunstgrasveld KV Zaamslag | 31.219 |
Onderhoud Grote Kerk Terneuzen | 106.539 |
Totaal | 911.704 |
Materiële vaste activa | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
De materiële vaste activa bestaat uit de volgende onderdelen: | ||
- In erfpacht uitgegeven gronden | 354.926 | 354.926 |
- Investeringen met een economisch nut | 113.578.225 | 116.644.883 |
- Investeringen met een econ.nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven | 40.947.372 | 41.081.663 |
- Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut | 43.177.948 | 42.503.956 |
TOTAAL | 198.058.471 | 200.585.428 |
Investeringen met economisch nut, inclusief erfpacht | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
De investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden verdeeld: | ||
Strategische gronden | 2.247.596 | 2.581.172 |
Gronden en terreinen | 6.442.576 | 6.442.576 |
Woonruimten | 938.009 | 1.049.417 |
Bedrijfsgebouwen | 90.269.339 | 93.244.048 |
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken | 8.009.420 | 7.693.976 |
Vervoermiddelen | 1.306.669 | 1.303.367 |
Machines, apparaten en installaties | 2.584.116 | 2.821.151 |
Overige materiële activa | 2.135.426 | 1.864.102 |
TOTAAL | 113.933.151 | 116.999.809 |
Investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
kosten een heffing kan worden geheven | ||
Deze investeringen kunnen als volgt worden verdeeld: | ||
Investeringen m.b.t.inzamelen huishoudelijk afval | ||
- Vervoermiddelen | 836.740 | 1.041.980 |
- Machines, apparaten en installaties | 246.103 | 300.676 |
- Overige materiële activa | 24.551 | 36.826 |
Investeringen m.b.t.begraafplaatsen | ||
- Gebouwen | 28.763 | 29.932 |
- Grond-, weg- en waterbouwkundige werken | 73.891 | 84.674 |
- Machines, apparaten en installaties | 13.932 | 15.739 |
Investeringen m.b.t.rioleringen | ||
- Grond-, weg- en waterbouwkundige werken | 39.723.392 | 39.571.836 |
TOTAAL | 40.947.372 | 41.081.663 |
Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
De investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut kunnen als volgt worden verdeeld: | ||
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken | 43.177.948 | 42.502.584 |
Overige materiële activa | - | 1.372 |
TOTAAL | 43.177.948 | 42.503.956 |
De materiële vaste activa zijn uitgaven die een meerjarig nut hebben en die wij in meerdere jaren afschrijven.
De materiële vaste activa zijn onderverdeeld in materiële vaste activa met economisch nut, maatschappelijk nut en investeringen met economisch nut, waarvoor wij ter bestrijding van de kosten een heffing kunnen heffen. Dit, voor zover het investeringen betreft die wij grotendeels of meer doen voor riolering of het inzamelen van huishoudelijk afval en begraafplaatsen.
Onder investeringen met een meerjarig maatschappelijk nut verstaan wij investeringen in aanleg, reconstructies, verbetering en aanpassing van (inrichting) wegen, waterwegen, civiele kunstwerken, groen en kunstwerken.
Activa met economisch nut en een verkrijgingsprijs van meer dan € 5.000 activeren wij.
Investeringen in gronden en terreinen activeren wij zonder dat hierop afschrijving plaatsvindt.
Erfpachten worden gewaardeerd op basis van de eerste verkrijgingsprijs. Erfpachten lopen 75 jaar of 30 jaar (sportvelden).
De investeringen met betrekking tot strategische gronden betreft gronden in voorraad, waarvoor nog geen concrete plannen zijn. Voorheen werden deze verantwoord onder als niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) bij voorraad bouwgrond.
Verdere informatie is terug te vinden in het overzicht verloop vaste activa.
Strategische gronden | 31-12-2017 |
---|---|
Kop van de Noordstraat Terneuzen | 596 |
Anna Bijnsstraat Terneuzen | 76.579 |
Voormalig terrein C-1000 Axel | 216.150 |
Windlust II Hoek | 189.105 |
WWC Emmabaan Koewacht | 777.609 |
Beurtvaartkade Terneuzen | 776.955 |
Torenberg II Zaamslag | 197.408 |
Visserverkorting Westdorpe | 13.195 |
Totaal | 2.247.597 |
De vermeerderingen van grond-, weg- en waterbouwkundige werken betreffen o.a. diverse rioleringswerkzaamheden en reconstructie diverse wegen volgens het Gemeentelijk Rioleringsplan en het Wegenprogramma.
De gehanteerde afschrijvingstermijnen in jaren | ||
---|---|---|
Materiële vaste activa met economisch nut: | ||
a. | Rioleringen | 65 |
b. | Nieuwbouw woonruimten en schoolgebouwen | 40 |
c. | Nieuwbouw kantoren en bedrijfsgebouwen | 40 |
d. | Nieuwbouw tijdelijke woonruimten en tijdelijke bedrijfsgebouwen | 25 |
e. | Renovatie, restauratie en aankoop woonruimten, en schoolgebouwen | 25 |
f. | Renovatie, restauratie en aankoop kantoren en bedrijfsgebouwen | 25 |
g. | Technische installaties in bedrijfsgebouwen | 15 |
h. | Veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen | 15 |
i. | Telefooninstallaties | 10 |
j. | Automatiseringsapparatuur en software | 5 |
k. | Kantoormeubilair en schoolmeubilair | 10 |
l. | Motorvaartuigen | 20 |
m. | Zware transportmiddelen en schuiten | 20 |
n. | Aanhangwagens, personenauto's en lichte voertuigen | 15 |
Materiële vaste activa met maatschappelijk nut: | ||
a. | Parken, sportvelden en groenvoorzieningen | 30 |
b. | Wegen, pleinen en rotondes | 30 |
c. | Tunnels, viaducten en bruggen | 30 |
d. | Geluidswallen | 30 |
e. | Openbare verlichting, armaturen | 20 |
Openbare verlichting, lichtmasten | 40 | |
f. | Straatmeubilair | 30 |
g. | Havens, kades, sluizen en waterkeringen | 30 |
h. | Waterwegen, waterbergingen en walbeschoeing | 30 |
i. | Pompen en gemalen | 15 |
Financiële vaste activa | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
De financiële vaste activa kunnen als volgt worden verdeeld: | ||
- Kapitaalverstrekkingen | - | - |
- Leningen | - | - |
- Overige langlopende leningen | 963.729 | 849.847 |
- Uitzettingen in 's Rijks schatkist met een looptijd > 1 jaar | - | - |
- Uitzettingen in de vorm van Nederlands schuldpapier met een looptijd > 1 jaar | - | - |
- Overige uitzettingen met een looptijd > 1 jaar | 668.142 | 668.142 |
TOTAAL | 1.631.871 | 1.517.989 |
De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de oorspronkelijke verkrijgingsprijs (de inkoopprijs en de bijkomende kosten), de jaarlijkse aflossingen, afschrijvingslasten en afwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen. Duurzame waardeverminderingen van vaste activa worden onafhankelijk van het resultaat van het boekjaar in aanmerking genomen. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid op de boekwaarde in mindering gebracht. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de marktwaarde van de aandelen daalt tot onder de verkrijgingsprijs, vindt afwaardering naar deze lagere marktwaarde plaats.
De kapitaalverstrekkingen en leningen zijn opgenomen tegen nominale waarde.
Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen.
De langlopende geldleningen hebben o.a. betrekking op leningen aan (sport)verenigingen of stichtingen.
De overige uitzettingen zijn de aandelen.
Overige uitzettingen (aandelen) | 31-12-2017 |
---|---|
Delta | 547.890 |
BNG | 113.685 |
St.Adm.kant.Dataland | 2.850 |
Econ.impuls Zeeland | 3.717 |
Totaal | 668.142 |
Totaal vaste activa | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
200.602.046 | 202.847.907 |
Voor een nadere specificatie van de boekwaarde van de vaste activa per 31 december 2017 en het verloop daarvan verwijzen wij naar het overzicht Verloop vaste activa.
Vlottende activa | ||
Voorraden | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: | ||
Grond- en hulpstoffen | - | - |
Onderhanden werk, gronden in exploitatie (gronden met kostprijsberekening) | 11.012.685 | 10.785.389 |
af: Voorziening exploitatieverliezen bouwgrond t.b.v. a | 382.000- | 314.000- |
Totaal onderhanden werk | 10.630.685 | 10.471.389 |
TOTAAL | 10.630.685 | 10.471.389 |
De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden (NIEGG) verantwoorden wij met ingang van 2016 niet langer onder voorraden, maar als strategische gronden bij investeringen met economisch nut. Deze zijn ondergebracht bij de materiële vaste activa.
De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie waarderen wij tegen de vervaardigingsprijs, dan wel tegen de lagere marktwaarde.
De vervaardigingsprijs omvat de kosten die wij rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen toerekenen (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken) verminderd met de opbrengst wegens verkopen. Dit geldt ook voor een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten.
Voor winstnemingen hanteren we, voor de lopende grondexploitaties, met ingang van 2017 de zogenaamde ‘percentage of completion’ (poc) methode conform de voorschriften van de commissie BBV. Deze methode van winstneming is een uitvloeisel uit de notitie Grondexploitaties 2016 van de commissie BBV. De methode was voor 2017 echter nog niet helemaal uitgekristalliseerd door de commissie BBV waardoor toepassing vanaf 2016 niet mogelijk was. Door publicaties in 2017 en 2018 van de commissie BBV is de poc methode nader uitgewerkt en dienen wij deze methode van winstneming toe te passen.
Voor zover gronden zijn verkocht en opbrengsten zijn gerealiseerd wordt tussentijds naar rato van de voortgang van de kosten en de opbrengsten winst worden genomen. Indien aan de volgende voorwaarden is voldaan, bestaat er voldoende zekerheid om winst te kunnen nemen:
1. Het resultaat op de grondexploitatie kan betrouwbaar worden ingeschat; én
2. De grond (of het deelperceel) moet zijn verkocht; én
3. De kosten zijn gerealiseerd (winst wordt naar rato van de realisatie gerealiseerd).
Voor de gemeente Terneuzen ziet deze verplichting met name toe op de complexen Terneuzen Zuid en Othene, hier is in 2017 als gevolg van bovenstaande wijziging € 1,8 miljoen tussentijds winst genomen. Het toepassen van deze poc-methodiek van vóór 1 januari 2017 zou voor deze complexen een winstneming hebben betekend van € 1,0 miljoen.
complexnaam | Boek-waarde 1 januari 2017 | Vermeer | Vermin | Winst | Boek-waarde 31 december 2017 | Voorziening verlies-latend complex | Balans-waarde 31 december 2017 | Geraamde nog te maken kosten | Geraamde nog te realiseren opbrengsten | Geraamd resultaat (nominale waarde) | Geraamd resultaat (contante waarde) | Einde exploitatie |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Handelspoort-zuid | 2.719 | 78 | -3 | 0 | 2.794 | -289 | 2.505 | 509 | -3.356 | -342 | -323 | 2020 |
Terneuzen Zuid | 8.240 | 591 | -1.386 | 1.484 | 8.929 | 0 | 8.929 | 4.566 | -16.053 | -2.557 | -2.316 | 2022 |
Othene | -2.066 | -5 | -240 | 198 | -2.113 | 0 | -2.113 | -13 | 2.000 | -125 | 0 | |
Windlust I Hoek | 155 | 7 | -58 | 0 | 104 | -32 | 72 | 28 | -97 | 3 | 3 | 2020 |
Buitenweg Axel | 243 | 9 | -358 | 106 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | fin.afgewikkeld |
Vissersverkorting Westdorpe | 233 | 2 | -236 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | naar MVA |
Braakmanlaan Biervliet | 600 | 18 | 0 | 0 | 618 | 0 | 618 | 36 | -713 | -59 | -49 | 2026 |
Baljuwlaan Sluiskil | 660 | 21 | 0 | 0 | 681 | -61 | 620 | 104 | -719 | 6 | 5 | 2020 |
0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | ||
10.785 | 721 | -2.281 | 1.788 | 11.013 | -382 | 10.631 | 5.231 | -18.937 | -3.075 | -2.680 |
De waardering van de in exploitatie genomen gronden is gebaseerd op de inzichten van november 2017 (herziening kostprijsberekeningen) en de daarbij behorende inschatting van uitgangspunten, parameters en risico’s. Uiteraard betreft dit een inschatting die omgeven is door onzekerheden, die periodiek, maar minimaal jaarlijks, wordt herzien en waarbij de waardering in het komende jaar zowel positief als negatief kan uitvallen. Het college is van mening dat op basis van de huidige informatie en inzichten de beste schatting is gemaakt voor de waardering van de in exploitatie genomen gronden.
Het college hanteert de volgende algemene uitgangspunten ten aanzien van haar schattingen:
- rentepercentage bedraagt 2,97 %;
- kostenindexatie bedraagt 3,00 %;
- opbrengstenindexatie bedraagt 1,50 %;
- de geplande afzet is gebaseerd op de inzichten van de herziening van de verschillende kostprijsberekeningen van november 2017, waar nodig zijn deze inzichten bij de jaarrekening geactualiseerd.
De risico’s zijn nader toegelicht in de paragraaf Grondbeleid en de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing in het jaarverslag. De grootste risico’s ten aanzien van de huidige schattingen en de mogelijke uitkomst daarvan zijn gelegen in de complexen Handelspoort Zuid, Baljuwlaan en Windlust, hiervoor is een voorziening exploitatieverliezen bouwgrond opgenomen.
De voorziening exploitatieverliezen bouwgrond is te beschouwen als een correctie op de boekwaarde van de gronden. Hierna volgt een overzicht van de Voorziening exploitatieverliezen bouwgrond.
Voorziening exploitatieverliezen bouwgrond | 31-12-2017 |
---|---|
Handelspoort Zuid | 289.000 |
Baljuwlaan Sluiskil | 61.000 |
Windlust I Hoek | 32.000 |
Saldo 31-12-2017 | 382.000 |
Het onderzoek naar de mogelijke vestiging van een Veiligheidsoefencentrum, in welke vorm dan ook, is nog niet afgerond. Begin 2015 is de haalbaarheid van een internationaal centrum voor industriële, maritieme en ondergrondse veiligheid in Zeeland onderzocht. Als vervolg op de verkennende haalbaarheidsstudie is met projectpartners (Vigiles, BAM, H2K, Westerscheldetunnel, provincie Zeeland en gemeente Terneuzen) besloten de onderzochte opzet te trechteren naar de specialisaties ondergrondse veiligheid en industriële veiligheid. Hiervoor is op 17 maart 2017 in dit verband de coöperatie Schelde Safety Network UA opgericht. Deze coöperatie gaat het veiligheidscentrum tot stand brengen, nadat voor de leden het beoogde dienstenpakket van training- en oefenactiviteiten gereed is. In februari 2016 is een businesscase “Veiligheidscentrum” kennis en trainingscentrum gereed gekomen. In deze businesscase houdt men rekening met een centrum dat in de startfase een oppervlakte van circa 5 hectare nodig heeft. Deze 5 hectare zijn in het regionaal bedrijventerreinenprogramma Zeeuws Vlaanderen opgenomen als bovenlokaal project. De realisatie is afhankelijk van marktomstandigheden. Op basis van de onlangs op 17 maart 2017 in dit verband opgerichte coöperatie Schelde Safety Network UA schatten wij de kans op realisatie positief in.
Uitzettingen < 1 jaar | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
Vorderingen op openbare lichamen | 5.725.320 | 6.159.661 |
Uitzettingen in 's Rijks schatkist | - | - |
Rekening-courantverhouding met het Rijk | 2.470.000 | 9.625.911 |
Belastingen | 2.045.722 | 2.632.516 |
Overige vorderingen | 4.726.555 | 4.556.723 |
Voorziening dubieuze debiteuren | 1.398.955- | 622.454- |
TOTAAL | 13.568.642 | 22.352.357 |
De uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar (vorderingen) waarderen wij tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening is bepaald op basis van een combinatie van statische en dynamische waardebepaling.
Het bedrag onder rekening-courantverhouding met het Rijk betreft het zogenaamde schatkistbankieren. Per 31 december 2017 is dit bedrag vanuit de overtollige liquide middelen afgeroomd naar de rijksschatkist.
In het bedrag van de overige vorderingen is begrepen de nog te ontvangen BTW-compensatiefonds.
In het bedrag van overige vorderingen is begrepen een bedrag van € 1.560.153 voor debiteuren Sociale Zaken.
Dit bedrag is als volgt te specificeren:
De doorbetalingsverplichting is opgenomen onder de kortlopende schulden.
Debiteuren Sociale Zaken | 31-12-2017 | |
---|---|---|
a. diverse categorieën vorderingen waarvoor per 31 december 2017 afwikkeling geheel ten gunste van de gemeente komt | 2.090.374 | |
b. diverse categorieën vorderingen waarvan bij ontvangst het rijksaandeel moet worden doorbetaald | 355.691 | |
2.446.065 | ||
AF: | ||
Voorziening dubieuze debiteuren betreffende vorderingen onder a. | 619.143 | |
Doorbetalingsverplichting: 75% van de vorderingen onder b. | 266.769 | |
885.912 | ||
Totaal | 1.560.153 |
In de voorziening dubieuze debiteuren is een bedrag van € 1.018.410 opgenomen als gevolg van de uitspraak van 15 juni van de Hoge Raad over de precariobelasting.
Schatkistbankieren
Decentrale overheden zijn vanaf 15-12-2013 verplicht om hun overtollige middelen in de schatkist aan te houden. Hierdoor zal de Nederlandse staat minder geld hoeven te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld dalen.
Gevolgen voor Terneuzen
Het drempelbedrag voor Terneuzen is € 1.098.000. (0,75% van het begrotingstotaal). Het bedrag hierboven moeten wij afromen naar de rijksschatkist. Dit is meerdere keren gebeurd. De vergoeding voor het aanhouden van middelen bij de schatkist is gebaseerd op het Eonia-tarief. Het gemiddelde rentetarief voor 2017 was 0 %. Over 2017 is er geen rentevergoeding ontvangen. In 2017 is het gemiddelde drempelbedrag niet overschreden.
Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren (bedragen x € 1.000) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Verslagjaar | |||||
(1) | Drempelbedrag | 1.098 | |||
Kwartaal 1 | Kwartaal 2 | Kwartaal 3 | Kwartaal 4 | ||
(2) | Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen | 270 | 259 | 253 | 242 |
(3a) = (1) > (2) | Ruimte onder het drempelbedrag | 828 | 839 | 845 | 856 |
(3b) = (2) > (1) | Overschrijding van het drempelbedrag | - | - | - | - |
(1) Berekening drempelbedrag | |||||
Verslagjaar | |||||
(4a) | Begrotingstotaal verslagjaar | 146.442 | |||
(4b) | Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 500 miljoen | 146.442 | |||
(4c) | Het deel van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat | - | |||
(1) = (4b)*0,0075 + (4c)*0,002 met een minimum van €250.000 | Drempelbedrag | 1.098 | |||
(2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen | |||||
Kwartaal 1 | Kwartaal 2 | Kwartaal 3 | Kwartaal 4 | ||
(5a) | Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil) | 24.285 | 23.560 | 23.300 | 22.254 |
(5b) | Dagen in het kwartaal | 90 | 91 | 92 | 92 |
(2) - (5a) / (5b) | Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen | 270 | 259 | 253 | 242 |
Liquide middelen | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
Kassen | 23.411 | 13.412 |
Banksaldi | 193.048 | 105.676 |
TOTAAL | 216.459 | 119.088 |
De liquide middelen zijn tegen nominale waarde opgenomen.
Overlopende activa | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
Te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinaciering op uitkeringen | ||
met een specifiek bestedingsdoel van: | ||
- Europese overheidslichamen | - | - |
- Het Rijk | - | - |
- Overige Nederlandse overheidslichamen | - | - |
Overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen | 5.613.747 | 4.004.251 |
TOTAAL | 5.613.747 | 4.004.251 |
De overlopende activa zijn tegen nominale waarde opgenomen. Onder overlopende activa vallen onder meer de nog te ontvangen bedragen. De overlopende activa zijn, voor zover mogelijk, afgewikkeld.
Passiva
Eigen vermogen | ||
Reserves | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
Algemene reserve | 12.903.091 | 12.200.983 |
Bestemmingsreserves | 27.074.338 | 24.750.517 |
Gerealiseerde resultaat | 4.052.667 | 1.264.399 |
TOTAAL | 44.030.097 | 38.215.899 |
Reserves zijn vermogensbestanddelen die als eigen vermogen zijn aan te merken en die bedrijfseconomisch vrij te besteden zijn. Aan reserves kunnen wij een bepaalde bestemming geven, de bestemmingsreserves.
Algemene reserve
De algemene reserve heeft vooral een algemene bufferfunctie. Incidenteel vangen wij in de loop van het jaar via deze reserve tegenvallers op. Het saldo van de algemene reserve bedraagt per 31 december € 12.903.091.
De toename van de bestemmingsreserves betreft vooral de toevoeging aan de reserve Sociaal Domein € 885.900 wegens overschot op de beschikbaar gestelde rijksmiddelen voor de WMO (€ 2.399.500), de het nadeel op de jeugdbudgetten van € 1.340.600. Daarnaast zijn er bedragen onttrokken aan de reserve herinrichting Kop van de Noordstraat (€ 223.700) en de reserve bouwgrondexploitatie (€ 393.858). Voor de reserve bouwgrondexploitatie is een winstneming van € 1.681.500 toegevoegd.
Een samenvattend overzicht van het verloop van de overige reserves en een toelichting hierop is als bijlage bij deze balanstoelichting opgenomen.
Resultaat
Het resultaat betreft het saldo van de rekening na verwerking van de door de raad genomen besluiten. Over 2017 bedraagt het voordelig saldo € 4.052.667. Bij de vaststelling van de jaarrekening doen wij een voorstel voor de verdeling/bestemming van dit saldo.
Voorzieningen | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's | 6.106.831 | 5.524.429 |
Voorzieningen van derden verkregen middelen die specifiek besteed moet worden | 781.138 | 616.524 |
TOTAAL | 6.887.970 | 6.140.953 |
Voorzieningen waarderen wij op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies.
De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter tegen de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd.
De verminderingen in voorzieningen betreffen aanwendingen voor het doel waarvoor de voorziening is ingesteld.
De verminderingen in 2017 betreffen onder andere de jaarlijkse herrekening van de verplichtingen voormalige ambtsdragers (APPA) en de voorziening wachtgeld voor een gewezen wethouder.
Op 15 juni 2018 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan over het cassatieberoep in de procedure precariobelasting 2015 van de gemeente Hulst. Voor het bestreden bedrag van de aanslag 2016, € 1.012.400, vormen wij een risicovoorziening precariobelasting.
Een samenvattend overzicht van het verloop van de voorzieningen en de toelichting hierop is als bijlage bij deze balanstoelichting opgenomen.
Vaste schulden > 1 jaar | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
a. Onderhandse leningen: | ||
- Binnenlandse banken en overige financiële instellingen | 164.188.634 | 177.205.475 |
b. Waarborgsommen | - | - |
TOTAAL | 164.188.634 | 177.205.475 |
De rente over deze vaste schuld bedroeg in 2017 : € 6.280.756. Vaste schulden met een rentetypische looptijd langer dan één jaar waarderen wij tegen nominale waarde verminderd met gedane aflossingen.
In 2017 hebben we geen geldleningen afgesloten.
Vlottende passiva | ||
Netto vlottende schulden < 1 jaar | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
Kasgeldleningen | - | - |
Banksaldi | - | - |
Overige schulden | 8.113.197 | 9.501.461 |
TOTAAL | 8.113.197 | 9.501.461 |
Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar waarderen wij tegen nominale waarde. De netto vlottende schulden wikkelen wij binnen een jaar af.
Overlopende passiva | 31-12-2017 | 31-12-2016 |
---|---|---|
Nog te betalen bedragen | 6.099.975 | 6.719.144 |
Ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel van: | ||
- Europese overheidslichamen | - | - |
- Het Rijk | 469.973 | 376.403 |
- Overige Nederlandse overheidslichamen | 354.926 | 1.253.709 |
Overige vooruitontvangen bedragen | 486.808 | 381.950 |
TOTAAL | 7.411.683 | 8.731.206 |
De nog niet bestede doeluitkeringen betreft de van overheidswege vooruit ontvangen voorschotbedragen met een specifiek bestedingsdoel. Dit ter dekking van de lasten van volgende begrotingsjaren.
Voor een nadere specificatie van dit bedrag en het verloop hiervan verwijzen wij naar het Overzicht verloop uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel.
De overige nog te betalen bedragen betreffen onder meer bedragen die wij nog moeten betalen, maar waarvoor wij nog geen factuur ontvingen. Deze bedragen zijn, voor zover mogelijk, afgewikkeld.
Saldo gewaarborgde geldleningen (buiten balanstelling)
Wij gaven garanties af voor betaling van rente en aflossing van bepaalde geldleningen. Dit betreffen leningen, aangegaan door woningbouw- verenigingen, instellingen in de gezondheidszorg en overige ten behoeve van de financiering van vaste activa. Met betrekking tot de woningbouwverenigingen gaven wij het risico door aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente heeft hierbij slechts een achtervangfunctie.
Het saldo van de ultimo 2017 gegarandeerde geldleningen bedraagt ca. € 131,3 miljoen. Dit bedrag is volgens de voorschriften buiten de telling in de balans opgenomen.
Een samenvattend overzicht van het verloop van de gewaarborgde geldleningen is als bijlage bij deze balanstoelichting opgenomen.
Daarnaast maken wij deel uit van de Gemeenschappelijke Regeling die garant staat voor het vreemd vermogen van de NV Zeeland Seaports. Het deel waarvoor wij garant staan bedraagt inclusief het deel van de garantstelling voor WarmCo2 € 94 miljoen.
Niet uit de balans blijkende verplichtingen
Verplichtingen aan derden
Wij hebben voor € 20,7 mln. aan niet uit de balans blijkende verplichtingen opgenomen. Dit zijn verplichtingen waaronder (lease) contracten die nog een looptijd hebben van langer dan een jaar. Hieronder geven wij een overzicht van de niet uit de balans blijkende verplichtingen:
Niet uit de balans blijkende verplichtingen | |||||
---|---|---|---|---|---|
Soort | Totaal | Werken | Leveringen | Diensten | Overig |
Energie | 1.186.814 | 0 | 1.186.814 | 0 | 0 |
ICT | 1.544.093 | 0 | 140.813 | 1.403.280 | 0 |
Onderhoud | 859.321 | 525.246 | 102.136 | 231.939 | 0 |
Overige | 917.228 | 0 | 475.142 | 442.086 | 0 |
Verbonden Partijen | 5.736.756 | 0 | 0 | 5.736.756 | 0 |
Zorg | 10.430.783 | 0 | 0 | 8.349.110 | 2.081.673 |
Eindtotaal | 20.674.995 | 525.246 | 1.904.905 | 16.163.171 | 2.081.673 |
- Energie, verplichtingen voor de levering van nutsvoorzieningen;
- ICT, verplichtingen voor o.a. lease, licenties, internet en software;
- Onderhoud, onderhoud lichtmasten en gebouwen;
- Overige, verplichtingen voor levering van motorbrandstoffen en verzekeringen;
- Verbonden partijen, dit betreft de bijdragen aan verbonden partijen voor werkzaamheden (OLAZ, Dethon);
- Zorg, verplichtingen in het kader van de uitvoering van de WMO taken.
Vennootschapsbelasting
In het kader van de vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen per 1 januari 2016, stemt de gemeente Terneuzen haar fiscale positie van het boekjaar 2016 en 2017 met de Belastingdienst af. Een aantal activiteiten van de gemeente Terneuzen zijn potentieel vennootschapsbelastingplichtig. Hieruit kan een vennootschapsbelasting-last voortvloeien. De omvang van de vennootschapsbelasting-last zal na afstemming met de Belastingdienst inzichtelijk worden. De gemeente Terneuzen is aansprakelijk voor de te betalen vennootschapsbelasting.
Aansprakelijkstelling Leisurecentrum
Het Gerechtshof Den Bosch heeft op 2 januari 2018 arrest gewezen in de zaak waarbij de gemeente aansprakelijk is gesteld door de participanten in de skihal. Er is schadevergoeding gevorderd tot een bedrag van € 14.935.810,73 met wettelijke rente. De vordering is gebaseerd op de gedachte dat de gemeente onrechtmatig zou hebben gehandeld. De gemeente zou de beweerdelijke toezegging, dat zij alle noodzakelijke medewerking zou verlenen aan planologische procedures om ter plaatse van het leisurecentrum grootschalige detailhandel mogelijk te maken, niet nakomen.
Het Gerechtshof Den Bosch heeft de vordering afgewezen. Het Hof is van mening dat de gemeente niet is tekortgeschoten in de nakoming van de op haar rustende inspanningsverplichtingen. Evenmin is er sprake van het gestelde onrechtmatig handelen. Tegen de uitspraak van het Gerechtshof is geen cassatieberoep ingediend bij de Hoge Raad. Daarmee is deze procedure ten einde.
Aansprakelijkstelling speelkooi Othene
Omwonenden van de speelkooi in Othene eisen instelling van een dagelijkse sluitingstijd van de speelkooi, op straffe van een dwangsom van € 2.500 per dag bij nalatigheid door de gemeente, met een maximum van € 100.000.
De Rechtbank Zeeland-West-Brabant heeft de gemeente, bij vonnis van 25 februari 2017, veroordeeld tot het instellen van sluitingstijd en het nemen van maatregelen om de speelkooi gedurende bepaalde tijden af te sluiten en afgesloten te houden. Deze maatregelen zijn genomen om aan het vonnis te voldoen. De gemeente is nog in verweer tegen dit vonnis op het niveau van schriftelijk reageren. Welke kant dit opgaat is nog niet duidelijk. Het contact met de advocaat van de omwonenden verloopt moeizaam. Het bedrag van € 100.000 is geparkeerd op de derden rekening van AKD om beslaglegging te voorkomen. De wederpartij is nog niet tot beslaglegging overgegaan. We zijn hierover nog in onderhandeling.
Niet uit de balans blijkende rechten
Vennootschapsbelasting
Met ingang van het boekjaar 2016 wordt aan de actiefzijde van de balans buiten balanstelling het bedrag opgenomen waarvan het recht bestaat op verliescompensatie op grond van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969. Deze wet verstaat onder verliescompensatie het recht om een negatief belastbaar bedrag van een boekjaar te verrekenen met de belastbare winst van het voorafgaande jaar. Dit leidt tot een teruggave aan reeds betaalde vennootschapsbelasting. Op dit moment is verliescompensatie niet aan de orde.